Nadelen proprietary software
Hoe standaardsoftware organisaties geld kost en data in gevaar brengt
Elke dag vertrouwen bedrijven en organisaties, van klein tot groot, op standaardsoftware in alle lagen van de organisatie.
Maar achter die vanzelfsprekende keuze schuilen vaak verborgen kosten en risico’s.
Licentiekosten lopen ongemerkt op, u zit vast aan één leverancier en u heeft minder controle over waar en hoe uw bedrijfsdata wordt opgeslagen.
Proprietary software
Veel van deze problemen beginnen bij het soort software dat u gebruikt. In veel organisaties is dat zogeheten proprietary software.
Een bekend voorbeeld van proprietary software is het softwarepakket Microsoft 365.
Veel organisaties werken met proprietary software, vaak ook wel commerciële software of standaardsoftware genoemd.
Dit zijn pakketten waarvan u licentiekosten betaalt om ze te mogen gebruiken, maar waarvan de broncode gesloten blijft en eigendom is van de leverancier.
Maar wat betekent dat precies, en waarom kan het zulke grote gevolgen hebben voor uw bedrijf?
Wat is proprietary software?
Proprietary software is software waarvan de broncode niet openbaar is en die alleen door de leverancier, bijvoorbeeld Microsoft of Google, wordt beheerd en verspreid.
U koopt of huurt het recht om de software te gebruiken, maar u krijgt geen toegang tot de onderliggende code.
Vaak is software van commerciële partijen proprietary, wat betekent dat deze bedrijven de broncode beheren en de gebruiksrechten vastleggen in licentieovereenkomsten.
Naast Microsoft 365 zijn andere bekende voorbeelden zijn Google Workspace, Slack, Adobe Creative Cloud en veel gespecialiseerde boekhoud- en CRM-pakketten.
Open source software
Het tegenovergestelde van proprietary software is open source software, waarbij de broncode vrij beschikbaar en aanpasbaar is.
Meestal is deze niet in exclusief eigendom van één commerciële partij, maar wordt zij ontwikkeld en beheerd door een open community en onder open source licenties.
Licenties nader uitgelegd
Overigens, het woord ‘licentie’ heeft verschillende betekenissen afhankelijk van de context.
Proprietary software
Bij proprietary software betekent licentie meestal dat u periodiek moet betalen om de software te gebruiken.
Open source software
Bij open source verwijst een licentie vooral naar het recht de software vrij te gebruiken en aan te passen binnen open gestelde voorwaarden.
Dit zonder licentiepolitiek zodat u niet beperkt wordt in hoe u de software kunt gebruiken of verplichte abonnementsvormen.
Nadelen van proprietary software
1. Gebrek aan keuzevrijheid door vendor lock‑in
Vendor lock‑in ontstaat wanneer uw organisatie zo afhankelijk wordt van één IT-leverancier dat overstappen technisch complex, tijdrovend en kostbaar is.
Gesloten bestandsformaten, beperkte exportmogelijkheden en diepe integratie met specifieke diensten maken dat u gebonden blijft aan het ecosysteem van die leverancier.
Overstappen, zelfs als betere of goedkopere alternatieven beschikbaar zijn, wordt daardoor duur en technisch complex.
Dit beperkt de keuzevrijheid in welke digitale tools organisaties willen gebruiken.
Daarnaast geeft het IT-leveranciers een sterke positie om prijzen en voorwaarden eenzijdig aan te passen.
Tenslotte maakt het lastiger om te innoveren of nieuwe technologie te omarmen.
Voor meer informatie lees ook dit artikel over de nadelige gevolgen van vendor lock‑in.
Hoge kosten
Veel proprietary software wordt aangeboden via licenties of abonnementen met terugkerende kosten.
Deze kunnen onverwachts stijgen doordat softwaremakers prijzen verhogen, terwijl overstappen naar een ander systeem lastig en duur is vanwege vendor lock‑in.
Voor meer inzicht lees ook dit artikel over hoe u grip krijgt op de kosten voor bedrijfssoftware.
Beperkte flexibiliteit
Bij proprietary software bepaalt de leverancier welke functies beschikbaar zijn en hoe deze werken. Aanpassingen of uitbreidingen zijn vaak alleen mogelijk via dure maatwerktrajecten of helemaal niet.
Hierdoor moet uw organisatie werkprocessen aanpassen aan de software in plaats van andersom.
Ook het integreren met andere systemen kan beperkt of onmogelijk zijn doordat leveranciers bijvoorbeeld eigen standaarden gebruiken die niet compatibel zijn met andere systemen.
Dit remt innovatie en maakt het lastiger om snel in te spelen op nieuwe kansen of veranderende behoeften.
Beperkte controle over data en privacy
Uw bedrijfsdata wordt vaak opgeslagen op locaties en onder voorwaarden die u niet volledig beheerst. U weet daardoor niet altijd waar de data staat, wie toegang heeft en welke wetgeving geldt.
Dit kan leiden tot problemen met de wetgeving zoals de AVG, een hogere kans op datalekken en beperkte mogelijkheden voor audits.
Bovendien is veel standaardsoftware in handen van Amerikaanse bedrijven die onder Amerikaanse wetgeving vallen, zoals de CLOUD Act.
Dit betekent dat zelfs als uw data in Europa staat, de Amerikaanse overheid toegang kan eisen. Iets wat conflicteert met Europese privacywetgeving en extra juridische onzekerheid creëert.
Voor Europese organisaties vergroot dit het risico op datalekken, boetes en reputatieschade. Europese of open source alternatieven beperken deze risico’s en waarborgen datasoevereiniteit.
Risico op discontinuïteit
Open source als oplossing
De nadelen van proprietary software zijn niet onvermijdelijk.
Een passend alternatief is open source software, die vaak wordt ontwikkeld en beheerd door een brede community in plaats van één commerciële leverancier.
Daardoor zit u niet vast aan de koers, beperkingen of prijsverhogingen van één partij en behoudt u zelf de regie.
Open source biedt duidelijke voordelen die de problemen met proprietary software helpen voorkomen:
| Proprietary Software | Open Source Software |
|---|---|
| ❌ Gesloten broncode en beperkte aanpasbaarheid | ✅ Open broncode, vrij aan te passen en te gebruiken |
| ❌ Afhankelijkheid van één leverancier | ✅ Vrijheid om leverancier te kiezen of zelf te ontwikkelen |
| ❌ Hoge, terugkerende licentiekosten | ✅ Vaak gratis of lagere kosten met optionele ondersteuning |
| ❌ Beperkte data‑export en integratiemogelijkheden | ✅ Volledige controle en export van data mogelijk |
| ❌ Beperkte flexibiliteit en maatwerk | ✅ Aanpasbaar op maat van uw organisatie |
FAQ: Wordt veelgebruikte kantoorsoftware ook ondersteund door open source?
Ja. Voor de meeste bekende kantoorprogramma’s, communicatietools en samenwerkingsplatformen bestaan volwassen en betrouwbare open source alternatieven.
Deze bieden vergelijkbare functionaliteiten, zijn vaak volledig compatibel met gangbare bestandsformaten en geven u bovendien meer controle over data en flexibiliteit in gebruik.
Wilt u precies weten welke open source oplossingen er zijn voor de software die u nu gebruikt?
Bekijk dan onze Keuzegids Open Source voor een volledig overzicht en praktische vergelijking.
Waarom Interlunium kiest voor open source
Bij Interlunium geloven we in technologie die uw digitale vrijheid en controle versterkt.
Daarom adviseren en implementeren wij open source oplossingen die uw organisatie helpen flexibel en toekomstbestendig te blijven, zonder vast te zitten aan één IT‑leverancier.
Zo houdt u grip op kosten, data en innovatie.
Adviesgesprek over open source aanvragen
Nieuwsgierig hoe wij uw organisatie kunnen begeleiden naar digitale onafhankelijkheid?
Neem contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek of een quickscan van uw huidige IT-omgeving
